Zapraszamy na zdalne Seminarium Mercuriale w Instytucie Filologii Klasycznej UW, które odbędzie się w środę 28 maja o godz. 18.30 za pośrednictwem Google Meet, link
https://meet.google.com/dyn-ucyy-xxs.
Radosław Miśkiewicz (Wydział Historii UW)
wygłosi referat pt.
Zmiana prawna a aksjologia w dyskursie i wyobrażeniach Ateńczyków w V w. p.n.e.
Streszczenie:
W Atenach, przynajmniej od czasów Solona, dominowała „ideologia legislacji” (pojęcie zapożyczone od Mirko Canevaro), według której praw nie powinno się zmieniać (np. Ath. Pol. 7.2, Plut. Sol. 25, Hdt. 1.29). Jednakże, w V w. p.n.e., pod wpływem sofistów i rozwoju retoryki, można odnaleźć ślady przekonania, że prawo można modyfikować. Co istotne, refleksja aksjologiczna na temat nie tylko zachowań indywidualnych osób, ale także ich wspólnotowego funkcjonowania w polis jest kluczowa dla dziedzictwa myśli greckiej (choćby pojęcie ἀρετή). Z tej perspektywy ważnym elementem dyskursu i sfery wyobrażonej na temat zmian prawnych było pytanie o uwzględnienie w nich określonych wartości (sfera aksjologiczna prawa). Źródła ilustrujące to zagadnienie to przede wszystkim Chmury Arystofanesa (Ar. Nub. 1321–1451), tzw. Debata Mityleńska (Thuc. 3.36–49), a także zachowane fragmenty dzieł sofistów odnoszące się do kontrowersji νόμος–φύσις.W swoim wystąpieniu zinterpretuję konteksty dyskursu i sfery wyobrażonej wokół zmian prawnych z perspektywy pojawiania się w nich argumentów dotyczących aksjologii, podkreślając znaczenie ruchu sofistycznego dla tych debat. Co więcej, postaram się wykazać wpływ tych dyskursów i „imaginarium” na realne prawne zmiany (ale też ustrojowe czy polityczne) w Atenach końca V w. p.n.e.