Aktualności

Seminarium Mercuriale 1 II

2023-01-27

Po przerwie zapraszamy na kolejne zdalne Seminarium Mercuriale w Instytucie Filologii Klasycznej UW, które odbędzie się w środę 1 lutego o godz. 18.30 za pośrednictwem Google Meet, link https://meet.google.com/rqm-hxuk-soi.
 
Piotr Osiński (Instytut Filologii Klasycznej UW / Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych UW)
 
wygłosi referat pt.
 
Rękopis BOZ 1393 – dzieje przekładu Moraliów Plutarcha z Cheronei autorstwa Mikołaja Kochanowskiego.
 
 
Streszczenie:
 
W zbiorach Biblioteki Narodowej znajduje się pochodzący z Biblioteki Ordynacji Zamoyskiej rękopis, opatrzony tytułem Plutarchus, autor grecki, przełożony na język polski przez M.K. i oznaczony sygnaturą BOZ 1393, który zawiera przekłady trzydziestu sześciu pism spośród Moraliów Plutarcha z Cheronei w tłumaczeniu Mikołaja Kochanowskiego (brata Jana i ojca Piotra). Treść manuskryptu nigdy nie została wydana drukiem. Rękopis ten bez wątpienia zasługuje na uwagę ze względu na ważne postaci polskiej kultury, które miały z nim styczność, zagmatwane dzieje i błędy badaczy, którzy wspominali o nim w nielicznych wzmiankach.
 
Wszystkie próby wydania treści zakończyły się fiaskiem – również ta z 1615 r., kiedy to Adam, syn Mikołaja, nie doszedł do porozumienia z drukarzami z powodu swoich wygórowanych żądań finansowych. Kolejnym właścicielem manuskryptu był znany poeta i filolog Szymon Szymonowic, który wpierw podjął się mediacji między Adamem Kochanowskim a wydawcami, następnie zaś przystąpił do wygładzania przekładu – pracy tej nigdy nie dokończył, lecz jej świadectwem najprawdopodobniej pozostały liczne marginalia obecne w rękopisie. Późniejsze dzieje manuskryptu były dramatyczne – podczas II wojny światowej kilkakrotnie ledwo uniknął spalenia, po wojnie zaś przez wiele lat uchodził za zaginiony.
 
Niewielka wiedza na temat przekładów Mikołaja Kochanowskiego spowodowała, że niestety nawet zasłużeni filolodzy w swoich wzmiankach nie wystrzegali się podstawowych błędów na ten temat, dotyczących stanu zachowania rękopisu czy zawartości.
 
Gorąco zapraszamy wszystkich zainteresowanych!
Mikołaj Szymański
Jan Kwapisz