2.2. Informacje o odmianie (fleksja)

    W tej rubryce zamieszczamy przede wszystkim informacje o rodzaju fleksyjnym oraz klasach paradygmatycznych rzeczowników, opracowaną na podstawie klasyfikacji Z. Zaron. Rzymską cyfrą oraz małą literą alfabetu oznaczyliśmy klasy rodzajowe (i paradygmatyczne zarazem), poniżej podajemy charakterystyczne zakończenia fleksyjne w liczbie pojedynczej i mnogiej (oboczności tematyczne, końcówki alternacyjne, inne osobliwości odmiany). W tej rubryce odnotowujemy także sytuacje, gdy można zaobserwować wahanie w wyborze rodzaju fleksyjnego nazwy (np. alternatywne końcówki fleksyjne męskoosobowe i męskożywotne w liczbie mnogiej).

(Bardziej szczegółowe informacje na temat klas rodzajowych, zob. Z.Zaron, 2004a, Aspekty funkcjonalne polskiej kategorii rodzaju. Charakterystyka fleksyjna. Warszawa-Puńsk) 
Skróty w informacji fleksyjnej:
Informacje o odmienności / nieodmienności:
odm.
odmiana, odmienny
ndm
nieodmienny
 
Informacje o odmianie przez liczbę:
blm
bez liczby mnogiej
blp
bez liczby pojedynczej
lm
liczba mnoga
lp
liczba pojedyncza
 
Rodzaje w języku polskim:
m
męski (rodzaj)
m.-os.
męskoosobowy
nieos.
nieosobowy
nieżyw.
nieżywotny
n.
nijaki (rodzaj)
żyw.
żywotny
ż.
żeński (rodzaj)
 
Przypadki języka polskiego:
M.
mianownik
D.
dopełniacz
C.
celownik
B.
biernik
N.
narzędnik
Ms.
miejscownik
W.
wołacz
 
 
Klasy paradygmatyczne uzyskane na podstawie właściwości dystynktywnych fleksyjnych kategorii rodzaju przedstawiają poniższe tabele :
 
I.   ŻEŃSKA
Liczba pojedyncza
 Typ
Twardo-tematowy
Miękko-tematowy
M.
-a
-a, -i,-∅
D.
-y
-y/-i      
C.
-e
-y/-i
B.
-ę
-ę, -ą -∅
N.
-ą
Msc.
-e
-y/-i
 
Liczba mnoga
M.
-e, -y/-i
D.
-∅
-y/-i, -∅
C.
-om
B.
=M.
N.
-ami
Msc.
-ach
 
II. MĘSKA ŻYWOTNA                                      
III. MĘSKA NIEŻYWOTNA
Liczba pojedyncza
Typ
Twardo-tematowy
miękko-tematowe
miękko-tematowe
twardo-tematowe
M.
-Æ
-Æ, -o (-ę)
-Æ, -o
-Æ
D.
-a
-a, -u
C.
-owi, -u
-owi
B.
B=D
=M
=M
N.
-em
Msc.
-e; (-u)
-u
-e (-u)
 
Liczba mnoga
M.
-e , -y/-i (-a)
D.
-ów
-y/-i (-ów)
-ów
C.
-om
B.
=M.
N.
-ami
Msc.
-ach
             
 
IV. NIJAKA
Liczba pojedyncza
Typ
Twardo-tematowe
Miękko-tematowe
M.
-o
-e, -ę (-um)
D.
-a
C.
-u
B.
=M.
N.
-em
Msc.
-u, -e
-u
 
Liczba mnoga
M.
-a
D.
-Æ
-Æ, -y/-i
(-ów)
C.
-om
B.
=M.
N.
-ami
Msc.
-ach
 
V.    MĘSKOOSOBOWA
A. ŻEŃSKA                                                    B. MĘSKOŻYWOTNA
Liczba pojedyncza                  
Typ
Twardo-tematowy
Miękko-tematowy
Twardo-tematowy
Miękko-tematowy
M.
-a, -o
-a
-Æ (-o)
-Æ (-ę)
D.
-y
-y/-i      
-a
C.
-e
-y/-i
-owi, -u
B.
-ę
-ę
=D
N.
-ą
                            -em
Msc.
-e
-y/-i
-e, -u
-u
 
Liczba mnoga
 
M.
-owie, -e, -y/-i
-owie, -e, -y/-i (-a)
D.
-ów (-Æ)
-ów (-y/-i)
-ów (-Æ)
-ów (-y/-i)
C.
-om
-om
B.
=D
=D
N.
-ami
-ami
Msc.
-ach
-ach
 
ODMIANA PRZYMIOTNIKOWA /typ C/
Liczba pojedyncza
klasa
V C
IV C
III C
1I C
I C
Rodzaj
Męsko-osobowy
Nijaki
Męsko-nieżywotny
Męsko- żywotny
Żeński
M.
-y/-i
-e
-y
-y/-i
-a
D.
-ego
-ej
C.
-emu
-ej
B.
=D.
=M.
=D
-ą
N.
-ym
-ą
Msc.
-ym
=C.=D.
 
Liczba mnoga  
 M.
-owie,      -i/-y
-e
-e
D.
-ich/-ych
-ych
-ych
C.
-im/-ym
-ym
-ym
B.
=D.
=M.
=M.
N.
-imi/-ymi
-ymi
-ymi
Msc.
-ich/-ych
-ych
-ych